Cha cha cha có nhịp 4/4, các phách 1, 2, 3, 4 được đánh như nhau.
1 2 3 4 & 1
Bạn nghe clip sau đây để nhận biết tiếng trống đánh cho điệu Cha cha cha
Bạn chú ý:
- lúc ông ta dùng tay phải gõ dùi trống 2 lần lên bộ gõ đen nhỏ chính là đánh phách 2 và 3.
- Lúc ông ta mạnh tay trái tới trước gõ nhanh dùi trống 2 lần lên chiếc trống trước mặt chính là đánh phách 4 và &.
- Sau đó co tay trái về gõ dùi trống lên trống gần trước mặt là đánh phách 1.
Khi bạn đã nhận ra các phách đánh thì có thể nghe kiểu tượng thanh như sau:
chách (2) chách (3) bum (4) bum (&) bùm (1)
Bạn sẽ thấy điệu Cha cha cha dễ nhận ra nhất nhờ có tiếng “bum bum bùm”, đó chính là tiếng “ Cha cha cha ” và ta có thể nghe và đếm là
23 Cha cha cha (điệu Cha Cha quốc tế)
hay đếm:
12 Cha cha cha (điệu Cha Cha Sài Gòn)
* nhạc khiêu vũ Lưu ý điệu Cha cha cha Sài Gòn không phải bắt đầu bước ở phách 1 như Rumba Sài Gòn mà bước ở phách 2 (đếm 1) để ta
Xin chào tác giả
Tôi thấy bài này rất hữu dụng cho những người đang học KV-như tôi-những vấn đè bạn nói ở trên -tôi đã tìm nhiều nơi trên mạng mà chẳng thấy ai nói kỹ như vậy cả – họ chỉ nói chung chung thôi- nay tôi đọc bài này tôi hiểu đươc nhạc nhảy khiêu vũ nhiều điều – rất cảm ơn
-Qua đây bạn có thể cho tôi hỏi ký một tí – về cách nhận biết phách mạnh va phách nhẹ qua bài hat nhac 3/4 ở trên -theo tôi hiểu thì bản nhạc trên -có 2 phách nặng liên nhau-đó là phách nặng lời câu cuối của lời ca và những chữ mầu nâu mà ta tìm được dựa vào -quy luật một nặng – hai nhẹ -ba nhẹ -đúng không ạ -nếu đúng vậy thì bản nhạc – sẽ đươc biểu thị theo ý của tôi -chắc – chắc – trình , trình-chắc -chắc trình -trình-chắc -chắc …. Vậy nếu nghe tổng thể thì tôi thấy có hai phách mạnh liền nhau sau hai phách nhẹ kế tiếp -tôi mong được ý kiến của bạn – về hiểu biết này của tôi -xin cảm ơn.
Reply:
Cám ơn bạn misavn đã quan hoài bài viết và có những vấn đề nêu ra. Qua bài viết của bạn, tôi thấy còn khá nhiều vấn đề cơ bản về âm nhạc trong khiêu nhạc chachacha http://nhackhieuvu.Blogspot.Com vũ tôi bỏ qua không đề cập đến. Với câu hỏi của bạn, tôi có thể bổ xung thêm những điều còn lỗi.
1. Điều đầu tiên rất quan yếu, rất cơ bản là nghe nhạc và tự “gõ nhịp theo nhạc “. Nếu bạn nghe nhạc , cảm thụ được nhịp độ của bài nhạc , gõ nhịp được theo bài nhạc thì xem như trên 50% bạn đã có thể nhảy đúng nhạc được rồi. Mỗi bài nhạc đều có bộ gõ, để dễ hiểu hơn ta nói về tiếng trống là thông thường nhất. Bạn nghe nhạc , chú ý tiếng trống sẽ nghe tiếng trống đánh nhịp đều đặn. Trong bài Ngăn Cách bạn có nghe được tiếng đàn đánh mạnh đều đặn không? Đại loại là những tiếng …Bùm….Bùm…Bùm….Bùm…Bùm….Bùm đều đặn? Nếu chưa nghe được xin nghe lại một lần nữa.
Nếu bạn nhận ra được các tiếng đàn đánh mạnh này, hãy lấy tay (hoặc bàn chân) gõ nhịp theo nó. Lúc đầu có thể chưa ăn với nhau nhưng có thể một lúc sau, bạn sẽ thấy nhịp gõ của bạn và tiếng đàn sẽ ăn khớp nhau. Lúc này bạn có thể vừa gõ nhịp vừa nghe nhạc : bạn đã cảm thụ và đang thưởng thức từng tiếng nhạc rồi đấy.
Giờ thì hãy quên tất cả các lý thuyết gì bạn đã biết, nó hoàn toàn không hữu ích gì ở đây. Bạn cứ bật lại bài Ngăn cách này nghe, hoặc một bài nhạc nào mà bạn yêu thích. Nghe, để ý tiếng trống hay đàn đánh mạnh đều đặn, dùng tay hay chân gõ nhịp đều đặn theo cho đến khi nào trùng khớp với tiếng trống/tiếng đàn, người bạn có thể lắc lư theo tiếng những tiếng trống tiếng đàn này. Dần dà bạn sẽ cảm thấy việc gõ nhịp theo tiếng trống tiếng đàn là đơn giản, thậm chí nhạc trỗi lên là bạn có thể lắc lư ngay theo tiếng nhạc . Làm được điều này thì trên 90% là bạn nhảy theo nhạc được rồi, vì gõ theo nhạc và dậm chân theo nhạc có khác gì nhau?
Tóm lại, không cần biết một chút gì về âm nhạc , chỉ cần nhạc rumba nghe nhạc và gõ nhịp theo nhạc , trên 90% là bạn nhảy theo nhạc được rồi. Những người thiểu số có biết gì về âm nhạc , nhưng họ đánh trống, gõ nhạc và nhảy rất hay! Đó là do họ có khả năng cảm thụ âm nhạc và khiêu vũ .
2. Các điều mà tôi đã viết chỉ đóng góp thêm vài % cho việc dancing theo âm nhạc . Còn các lý thuyết sâu về âm nhạc mà phải bạn có nghiên cứu thêm cũng chỉ đóng góp thêm chưa đến 1% cho việc khiêu vũ theo âm nhạc .
Tôi nói thế để bạn thấy được cái gì là quan trọng và mức độ quan trọng của nó như thế nào.
Quay trở lại bài Ngăn Cách, khi bạn gõ nhịp được theo nhạc ở các tiếng rảy đàn …Bùm….Bùm…Bùm….Bùm…Bùm….Bùm… Thì có tức thị bạn đã gõ theo từng phách nhạc được rồi. Các phách nằm ở ..Bùm.. Mà bạn bạn gõ đấy.
Như vậy bạn đã xác định được các phách 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 v.V…. Nằm ở cách tiếng bùm… Bùm..
Nhưng trong các phách trên, các phách nè phách mạnh?
Để giúp bạn trả lời câu hỏi này tôi có viết: “hồ hết các phách 1 đều nằm ở cuối câu nhạc ” (nếu không có syncope, nhưng vì syncope hi hữu mới được dùng nên bạn lâm thời quên nó đi)
Như vậy cuối câu nhạc có các từ: đời, dài, lời, ngày, …Thì khi bạn gõ nhịp ở nó, là bạn đang gõ vào phách 1: phách mạnh nhất.
Theo cách này thì bạn đã tìm ra vô khối phách 1 rồi đấy. Theo bài nhạc ở trên thì nó là những chữ tôi tô đậm.
Bây chừ rà lại có phải bạn gõ nhịp đúng như hình vẽ này không cho câu trước nhất.
Graphic1.Jpg (34.03 KiB) Đã xem 5316 lần
Nếu chưa đúng, bạn quay lại phần trên, tập nghe tiếng đàn và gõ nhịp theo nó. Nếu đúng, chúng ta nối.
Các chữ cuối câu đời, dài, dạy khiêu vũ lời là phách 1 phải không?
Graphic2.Jpg (34.85 KiB) Đã xem 5315 lần
Như vậy dễ dàng thấy các phách đứng sau nó là 2, 3
Graphic3.Jpg (36.4 KiB) Đã xem 5315 lần
Tới đây bạn có thể thấy bài nhạc có 3 phách là 1,2,3, vậy nó có nhịp 3/4.
Vẫn có chasse (đếm 345) ở các phách 4 & 1 tức là lúc trống đánh “bum bum bùm”
Thật khá bất ngờ là khi lùng các video clip về trống nhằm giúp các bạn phân biệt nhịp phách của điệu rumba thì không thấy có một clip nào hợp. Clip nước ngoài thì phần nhiều là dạy đánh trống rumba bằng Clave gõ theo kiểu nhạc Mỹ da đen, chỉ làm các bạn rối thêm lúc này (tôi sẽ đề cập tiếng gõ Clave sau khi có dịp nói về vũ điệu đếm 8 như Salsa), còn video trong nước thì phần nhiều lẫn lộn Bolero và rumba .
Mục đích là phải tìm một mẫu nhạc rumba thật điển hình, có một hình http://nhackhieuvu.Blogspot.Com http://nhackhieuvu.Blogspot.Com ảnh nhạc khiêu vũ gì đó để khi nói “bùm” thì dùng hình ảnh để chỉ ra thời điểm đó giúp bạn nhận biết được tiếng “bùm” (như ở các bài trước). Nhưng ngày nay không tìm thấy một video clip nào ăn nhập, đành trợ thời nói về nghe nhạc rumba theo kiểu tượng thanh “chát” “bùm” vậy.
Nhạc rumba có rất nhiều kiểu đánh, tuy nhiên đánh theo kiểu nào thì cũng có các âm tiết đánh liên tiếp như sau:
chát nhạc tango bùm bùm chát bùm bùm
Các
Phách nhạc là một đơn vị dùng để đo thời gian trong bài nhạc . Chỉ trong bài nhạc này thôi, không phải đo quờ các bài nhạc . Phức tạp không?. Phách không “chuẩn” như giây. Nói “một giây” thì ở Tây hay ở Tàu cũng dài như nhau. Còn nói “một phách” thì ở bài nhạc này có khi lại dài ngắn khác nhau với “một phách” thì ở bài nhạc khác.
Trong một bài nhạc thì phách là đơn vị đo xuyên suốt. Thí dụ có một bài hát “Thằng Bờm” bắt đầu với câu hát: “Thằng bờm có cái quạt mo”, nếu hát một chữ người ta đánh nhịp một chữ và hát hết câu “Thằng bờm có cái quạt mo” đều nhau, thì ta đánh nhịp tổng cộng được 6 cái đều nhau. Có thể hiểu nôm na là lúc ta đánh nhịp thì gọi là đánh phách (hay gọi tắt là phách), còn thời gian từ cú đánh này đến cú đánh kế sau gọi là độ dài phách.
Đánh phách lúc đầu nhanh chậm thế nào thì tất tật các câu hát về sau như “Phú ông xin đổi ba bò chín trâu” cũng đều phải hát đúng theo cách đánh phách đó. Đánh phách nhanh thì hát nhanh, đánh phách chậm thì hát chậm.
Bạn ráng nghe bài nhạc rumba sau đây để nhận ra chuổi âm thanh “chát bùm bùm” nhé, không có video nên chẳng thể nêu lúc nào tiếng “chát” lúc này tiếng “bùm”. Tuy nhiên bạn chú ý là 2 tiếng “bùm” đánh liền nhau, âm sắc “trầm” hơn, còn tiếng “chát” có âm sắc “thanh” hơn, cao hơn.
Vắt nghe và nhận ra được chuổi âm thanh “chát bùm bùm”. Nhạc rumba chơi với trống Tây hay các nhạc cụ Mỹ-Latin đều có nhạc điệu này. Nếu nhận ra được là bạn đã nghe nhạc rumba được rồi đấy.
Giờ thay vì đọc:
chát bùm bùm chát bùm bùm
thì hãy đếm:
2 và 3 4 và 1
(chát: 2 – bùm bùm: và 3 – chát: 4, bùm bùm = và 1)
Và như vậy bạn đã nhận ra đâu là các phách 1,2,3,4 và cũng sẽ dễ dàng đếm 2, 3, 4 khi nhảy rumba nhạc bachata tham khảo quốc tế. Với rumba Sài Gòn thì tham khảo bài viết Cách vào nhạc của rumba Sài Gòn.
Có thể bạn thắc mắc rằng như vậy với chỉ nhạc khiêu vũ “chát bùm bùm” thì làm sao biết đâu là 2&3 còn đâu là 4&1?
Vâng! chỉ có những bài nhạc phải chơi rất chuẩn thì mới nghe
Tango ngày xưa có nhịp 2/4 nhưng bây giờ đều theo nhịp 4/4.
Tango được chơi dịch phách, tức thị thay vì phách 1 đánh mạnh thì tango đánh mạnh nhất vào thời khắc & trước phách 1. Sau đó các phách 1,2,3,4 được đánh như nhau.
& 1 2 3 4
Các bạn nghe tiếng trống đánh tango theo clip sau. Clip này có 2 phần:
- Phần đầu là tiếng khuae trống với 2 dùi trống gõ nhanh đều vào mặt trống tạo một chuỗi âm thanh “tà…Rà..”. Phần video này là để bạn nghe và nhận biết tiếng khua trống, không phải phần đệm tango
- Phần sau từ 0:36 trở đi là tiếng trống đệm tango , bạn sẽ nghe tiếng khua trống rất mạnh, sau đó là bốn tiếng trống đánh liên tục. Tiếng khua trống chính là &, 4 tiếng trống tiếp theo là cho các phách 1, 2, 3, 4.
Người ta thường dạy miệng theo kiểu tượng thanh cho tango như sau:
tà ..Rà.. Chách (1) Chách (2) Chách (3) Chách (4) tà ..Rà.. Chách (1)
Như vậy, trong tango quốc tế, khi nghe tà ..Rà.. Chách là nam dẫn nữ đi bước trước nhất. Còn trong tango Sài Gòn nam lùi chân trái đếm 1 như sau:
tà.Rà.CháchCháchCháchCháchtà.Rà.Chách
1chụm2chụm3 ……
Rõ được trọng âm 1, còn với phần đông nhạc thì hầu như không thể nhận biết trọng âm nào 1, phách nà 3. Bạn có thể áp dụng luật lệ tìm phách 1 là phách nằm ở cuối câu hát hay melody.
Chú học khiêu vũ thích : Tiếng đánh nghe to nhất chưa hẳn là của trọng âm (phách 1). Tiếng của trọng âm thường là tiếng trầm, mạnh và chắc. Thí dụ tiếng “chát” khi gõ vào mâm (cymbal) bạn nghe kêu rất to và vang (nhưng không trầm và chắc) không phải là tiếng của trọng âm 1. Trong rumba tiếng đánh vào cymbal thường là ở phách 2 và 4. Chính tiếng trống đạp nghe “bùm bùm” mới chính là trọng âm, nghe mạnh, chắc và trầm. Nghe đoạn nhạc sau đây (không phải để nhảy rumba ) để nhận biết phách 1.
Bổ xung: Sau một thời kì từng các clip để minh họa cách đếm điệu rumba nhưng không thấy nên docco đành phải đếm một bài để các bạn dễ hiểu. Đây là bài “Tầm Gửi” có tiếng đếm của docco, ghi bằng điện thoại di động nên không hay, để stereo thì nghe có đếm còn tắt right thì không nghe đếm. Ban sơ bạn tắt loa phải để không nghe tiếng đếm, chỉ nghe nhạc rồi ráng nghe nhiều lần để nhận biết chuổi âm thanh “chách bùm bùm” – với chách là tiếng chập/gõ cymbal (mâm) và bùm bùm là tiếng đạp trống. Khi đã nhận rõ được rồi thì đếm “chách bùm bùm” theo nó. Tiếp đến thay vì đếm “chách bùm bùm” thì đếm “2 & 3” – “4 & 1”. Tăng âm thanh của loa phải để xem bạn đếm có trùng với docco hay không.
daykhieuvu 